مبانی نظری و پیشینه تحقیق سلامت معنوی

سلامت معنوی از آن کسانی است که ارتباط آن‌ها با خداوند، خود، دیگر افراد جامعه و با محیط، کامل، مناسب و مطلوب است، وقتی که انسان معنویت را به عنوان مسئله اصلی خود در زندگی قرار دهد هم خالق خود را مورد توجه قرار می‌دهد و هم به خودباوری دست می‌یابد و هم افکار، بینش و اعمال او تحت‌الشعاع معنویت قرار گرفته و درون او پاک می‌شود چنین فردی از سلامت معنوی برخوردار می‌شود و می‌تواند با افراد دیگر بهتر رفتار کند و جامعه را سالم‌تر نگاه دارد. کمیسیون الحاقی اعتباری سازمان مراقبت سلامت (JCAHO) نیز بر لزوم اعمالی که شناخت و تامین نیازهای معنوی و مذهبی بیماران را فراهم می‌کند تاکید کرده است (ونس، ۲۰۰۱). با این تفاسیر چنین به نظر می‌رسد که پرداختن به معنویت بدون بذل توجه کافی به مسایل زیربنایی تر آن مانند شناسایی نیازهای معنوی ما را به سرمنزل مقصود که سلامت معنوی است، نخواهد رسانید. از این رو پژوهشگران متعددی به شناسایی و طبقه بندی مولفه هایی که در زمره نیازهای معنوی قرار می‌گیرند پرداخته‌اند.

 

 

 

 

ما مخلوقاتی هستیم که در این دنیا خود را غریب، سرگردان و پا در هوا احساس می‌کنیم و به دنبال این هستیم که معنایی از اتفاقات این جهان به خود عرضه کنیم تا خود را از غربت نجات دهیم و اتصال خود را به مبدایی نشان دهیم تا بتوانیم خود را از تنهایی رها کنیم…دوست داریم که بدانیم کجا هستیم؛ از کجا آمده‌ایم و به کجا می‌رویم و منزلگاه واقعی ما کجاست… قرابت اینگونه سخنان روان تحلیلگران جدید با اشعار بسیاری از بزرگان ما مانند مولانا، حافظ و… ضمن سندیت بخشیدن بر فطری و جهان شمول بودن این سوالات، اهمیت معنویت و نیازهای معنوی را به ذهن متبادر می‌کند.

 

 

 

نیازهای معنوی به عنوان یکی از عمیق‌ترین نیازهای بشر از نیازهایی است که شناسایی و تامین آن در ارتقای سلامت و توسعه پاسخ به بیماری، جایگاه ویژه ای دارد. استال وود و استول (۱۹۷۵) نیازهای معنوی را چنین تعریف می‌کنند: «هر عاملی که برای ایجاد یا ابقای ارتباط پویای فرد با خداوند (که توسط آن فرد تعریف می‌شود) و خارج از این رابطه، برای تجربه بخشودن، عشق، امید، اعتماد، معنا و هدف در زندگی ضروری است.»

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب
1-7- تعريف واژه‌ها و اصطلاحات فني و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی)    1
1-7-1- تعاريف مفهومي و نظری سلامت معنوی     1
1-7-2- تعاريف عملياتي سلامت معنوی     2
فصل دوم    ادبیات نظری پژوهش    4
2-1- مقدمه    5
2-3- سلامت معنوی    7
2-3-1- شناسایی راهکار مناسب در تبیین سلامت معنوی    8
2-3-2- شناخت نیازهای معنوی در بیماران    9
2-3-3- تأثير دين و باورهاي ديني در سلامت رواني فرد و جامعه    14
2-3-4- تاثير دين و باورهاي مذهبي در بهداشت رواني    16
2-3-5- مقابله‌های ديني و سلامت رواني    17
2-3-6- دين و بيماري رواني    18
2-6- پيشينه تجربی تحقیق    22
2-6-1- تحقیقات انجام گرفته در خارج از کشور    22
2-6-2- تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور    28
2-7- جمع‌بندي مطالعات انجام شده    31
منابع و مآخذ    32